2021秋 数分B1笔记

实数

〇、杂项

最小数原理:集合 (mathbb{T} sub mathbb{N},mathbb{T} eq varnothing) ,那么 (mathbb{T}) 中有最小数。

证明:

构造集合 (mathbb{S} = {smidforall t in mathbb{T}, s leq t})

显然 $ 1 in mathbb{S} Rightarrow mathbb{S} eq varnothing$

又有 (forall t in mathbb{T}, t + 1 otin mathbb{S} Rightarrow mathbb{S} eq mathbb{N})

所以一定 (exist s_0 in mathbb{S}, s_0 + 1 otin mathbb{S}) (反证法,根据归纳公理显然)

下证 (s_0 in mathbb{T}) ,考虑反证

(s_0 otin mathbb{T}),又 (s_0 in mathbb{S}),所以有 (forall t in mathbb{T}, s_0 < t),则有 (forall t in mathbb{T},s_0 + 1 leq t Rightarrow s_0 + 1 in mathbb{S}) ,矛盾

(s_0 in mathbb{T})(forall t in mathbb{T}, s_0 leq t)(s_0) 则为 (mathbb{T}) 中的最小数,最小数原理得证

一、域的定义

(mathbb{F}) 是集合,具有

  • 加法 (forall x, y in mathbb{F}, x + y in mathbb{F})
  • 乘法 (forall x, y in mathbb{F}, x cdot y in mathbb{F})
  • (0)(forall x in mathbb{F},exist 0 in mathbb{F}, 0 + x in x)
  • 单位元 (exists 1 in mathbb{F}, 1 cdot x = x cdot 1 = x)
  • 负元 (forall x in mathbb{F}, exist -x in mathbb{F}, x + (-x) = 0)
  • 满足交换律,结合律,交换律

则称 (mathbb{F}) 为一个域

二、有序域

(mathbb{F}) 是一个域,若满足 (forall x, y in mathbb{F}, x < y, x > y, x = y) 有且仅有一种成立,则 (mathbb{F}) 有序,称为有序域

复数域 (mathbb{C}) 不是有序域,复数的乘法运算与有序的定义不兼容

三、有界的定义

(mathbb{E} sub mathbb{F}) ,若 (exists eta in mathbb{F},forall alpha in mathbb{E}) ,有 (alpha leqslant(geqslant) eta),则称 (eta)(mathbb{E}) 的上(下)界

四、确界的定义

(mathbb{E} sub mathbb{F}) 有上界,若在 (mathbb{F})(mathbb{E}) 有最小(大)的上(下)界,则称为上(下)确界,记为 (sup mathbb{E} in mathbb{F}) 或者 (inf mathbb{E} in mathbb{F})

五、确界原理

(mathbb{F}) 中任意有上(下)界子集 (mathbb{E})(mathbb{F}) 中一定有上(下)确界,则称 (mathbb{F}) 满足上(下)确界原理

定理:若 (mathbb{F}) 满足上确界原理,则 (mathbb{F}) 满足下确界原理

证明:

(mathbb{F}) 满足上确界原理,要证 (forall mathbb{E} sub mathbb{F})(mathbb{E}) 有下界则一定有下确界

构造 (mathbb{E}^prime = {etamideta)(mathbb{E}) 的下界(} sub mathbb{F})

定理:存在满足确界原理的有序域

且以 (mathbb{Q}) 为其子集的有序域记为 (mathbb{R}) ,称为实数域

构造性证明 ( ext{Dedekind}) 分割(摘自知乎,侵删):

假设我们只知道有理数。我们把所有有理数按如下要求装入集合 (A)(A')

  • 任一有理数必属于 (A, A') 之一;
  • (A') 中的每一个有理数都大于 (A) 中的有理数。

这样操作的对有理数全集的分划 (A|A') 就称为 ( ext{Detekind}) 分割。

显然在此划分下就会出现三种情况:

  • (A) 中有最大数,(A') 中无最小数;
  • (A) 中无最大数,(A') 中有最小数;
  • (A) 中无最大数,(A') 中也无最小数。

前两种情况属于存在“界数”的情况,为了明确起见,我们约定,若某个分割存在“界数”,就总把这个“界数”放在 (A') 中,于是可以将这两种情况归并为一种;至于第三种情况,则属于不存在“界数”的情况。

如此,每一个 ( ext{Detekind}) 分割都唯一地定义了一个实数:有界数的,就是定义了这个作为界数的有理数;无界数的,则定义了某个不属于有理数的新数,我们称之为无理数。

容易推知,实数就和 ( ext{Detekind}) 分割形成双射关系,每一个实数对应一个分划,不同的实数对应不同的分划。

六、实数的特点 (egin{cases}①与数轴上的点一一对应\②不可数end{cases})

( ext{Archimedes}) 原理:

(forall x, y in mathbb{R}),若(x > 0,y > 0),则 (exist n in mathbb{N}),使得 (nx > y geqslant (n - 1)x)

(mathbb{Q})(mathbb{R}) 中稠密:

(forall x, y in mathbb{R}, x < y),一定 (exists z in mathbb{Q},) 使得 (x < z< y)

( ext{Archimedes}) 原理证明:

(mathbb{E} = {nxmid n in mathbb{N}} sub mathbb{R})

(反证)假如对 $forall n,nx leqslant y Rightarrow y $ 是 (mathbb{E}) 上界 (Rightarrow mathbb{E}) 有上确界

(alpha = sup mathbb{E} in mathbb{R} Rightarrow alpha - x < alpha Rightarrow alpha - x) 不是 (mathbb{E}) 的上界

(exists mx in mathbb{E}),使得 (alpha - x < mx Rightarrow alpha < (m + 1)x in mathbb{E}) 矛盾

所以 (exists n_0) 使得 (n_0x > y)

(mathbb{S} = {n mid nx > y} eq varnothing)

(exists) 最小的 (n)(nx > y geqslant (n - 1)x)

通过 ( ext{Archimedes}) 原理证明两实数间存在另一有理数:

(forall x, y in mathbb{R}, x < y Rightarrow y - x > 0)

根据 ( ext{Archimedes}) 原理,(exists n),使得 (n(y - x) > 1 Rightarrow ny > 1 + nx)

再对 (1)(nx) 应用 ( ext{Archimedes}) 原理

(exists m) 使得 (m cdot 1 > nx geqslant (m - 1) cdot 1 Rightarrow mx < m leqslant nx + 1 < ny)

(Rightarrow x < frac{m}{n} < y)(frac{m}{n} in mathbb{Q})

七、无限小数

(forall x > 1, x in mathbb{R})

根据 ( ext{Archimedes}) 原理,(exists a_0 in mathbb{N},a_0 leqslant x < a_0 + 1)

同上,(exists a_1 in mathbb{N}, a_1 leqslant 10(x - a_0) < a_1 + 1(0 leqslant a_1 leqslant 9))

(Rightarrow a_0 + frac{a_1}{10} leqslant x < a_0 + frac{a_1}{10} + 1)

以此类推:(a_0 + frac{a_1}{10} + cdots + frac{a_n}{10^n} leqslant x < a_0 + frac{a_1}{10} + cdots + frac{a_n}{10^n} + 1)


数列

一、数列极限

数列 (a_1, a_2, a_3, cdots) 可看成 (mathbb{N} o mathbb{R}) 的一个映射。

二、数列极限的定义

({ a_n }) 是实数数列,(a in mathbb{R})

对于 (forall varepsilon > 0),若 (exists N),使得 (forall n > N)(|a_n - a| < varepsilon),则称 (a)({a_n}) 的极限,记作 (limlimits_{n o infty} a_n = a)(a_n o a(n o infty))

(exists varepsilon_0 > 0),对 (forall N)(exists n > N),但是 (|a_n - a| geqslant varepsilon_0),那 (a) 就不是 ({a_n}) 的极限

三、性质 (egin{cases}① 唯一性,改变有限项不影响敛散性 \②收敛必有界 保序性\③四则运算(下文略)\④夹逼定理(下文略)end{cases})

  1. ({a_n}) 收敛,则 (limlimits_{n o infty} a_n) 唯一。

    证明:

    考虑反证,若有两个极限,分别记为 (a, b(a < b)),取 (varepsilon_0 = frac{|a - b|}{2})

    根据极限的定义,(exists N_1,n > N_1) 时有 (|a_n - a| < varepsilon_0)(exists N_2,n > N_2) 时有 (|a_n - b| < varepsilon_0)

    (N = max{N_1, N_2}),当 (n > N)

    (egin{aligned}|a - b| & = |a - a_n + a_n - b| \ & leqslant |a - a_n| + |a_n - b| \& < 2varepsilonend{aligned})

    矛盾

  2. 改变 ({a_n}) 的有限项,不改变 ({a_n}) 的敛散性

    不妨设 (a_n o a (n o infty)) ,改变有限项的值后,依然 (exists n_r),使得 (a_n(n geqslant n_r)) 不变。

    (forall varepsilon > 0,exists N > n_r, forall n > N,|a_n - a| < varepsilon Rightarrow limlimits_{n o infty} a_n = a),敛散性不变。发散数列同理。

  3. ({a_n}) 有界,(exists M),使得 (|a_n| leqslant M)(forall n) 成立

  4. (a > l),则对充分大 (n)(a_n > l)

    (varepsilon = a - l > 0)

    (exists N,forall n > N,|a_n - a| < varepsilon)

    (a + varepsilon > a_n > a - varepsilon = a - (a - l) = l)

    得到 (a_n > l)

  5. 若对充分大 (n)(a_n geqslant l),则 (a geqslant l)

四、子列

定理:({a_n}) 收敛 (Rightarrow {a_n}) 的任一子列收敛于同一值(证明略)

推论:若 ({a_n}) 的某一个子列发散,则 ({a_n}) 也发散;若存在两个子列收敛于不同值,则 ({a_n}) 发散

五、实数完备性的若干等价命题

  1. 确界原理:(mathbb{R}) 中任何有上(下)界的子集 (mathbb E) 必有上(下)确界

    定义:若 ({a_n}) 满足 (forall n,a_n leqslant(geqslant) a_{n + 1}),则称 ({a_n}) 单调递增(减)。不取等的情况称为严格单调递增(减)

    定理:单调递增(减)有上(下)界的数列必收敛

    ({a_n} uparrow) 有上界,根据确界原理,({a_n} sub mathbb R) 必有上确界 (a = sup{a_n})

    (Rightarrow forall varepsilon > 0,a - varepsilon) 不再是上界 (Rightarrow exists a_{n_0} in {a_n}) 使得 (a - varepsilon < a_{n_0})

    所以 (forall n > n_0,a - varepsilon < a_{n_0} leqslant a_n < a < a + varepsilon),根据数列极限定义,({a_n}) 收敛

    定理:设 (e_n = left(1 + frac{1}{n} ight)^n),则 ({e_n}) 收敛

    先证 ({e_n}) 单调递增:

    (egin{aligned}e_{n} &= left(1 + frac 1 n ight)^n \&= 1 + frac n {1!} cdot frac 1 n + frac {n(n - 1)} {2!} cdot frac 1 {n^2} + frac {n(n - 1)(n - 2)} {3!} cdot frac 1 {n^3} + cdots + frac {n(n - 1) cdots 2 cdot 1} {n!} cdot frac 1 {n^n} \&= 1 + 1 + {1 over 2!}left(1 - frac 1 n ight)+{1 over 3!}left(1 - frac 1 n ight)left(1 - frac 2 n ight) + cdots + {1 over n!}left(1 - frac 1 n ight)left(1 - frac 2 n ight) cdots left(1 - frac {n - 1} n ight)end{aligned})

    类似地:

    (e_{n + 1} = 1 + 1 + {1 over 2!}left(1 - frac 1 {n + 1} ight)+{1 over 3!}left(1 - frac 1 {n + 1} ight)left(1 - frac 2 {n + 1} ight) + cdots + {1 over (n + 1)!}left(1 - frac 1 {n + 1} ight)left(1 - frac 2 {n + 1} ight) cdots left(1 - frac n {n + 1} ight))

    作差不难发现 (e_{n + 1} > e_n)

    又根据

    (egin{aligned}e_n & < 1 + 1 + {1 over 2!} + {1 over 3!} + cdots + {1 over n!} \&< 1 + 1 + {1 over 2} + {1 over 2^2} + cdots + {1 over 2^{n-1}} \&= 1 + {1 - {1 over 2^n} over 1 - {1 over 2}} = 3 - {1 over 2^{n - 1}} <3end{aligned})

    所以 (e_n) 有上界,单调递增有上界必收敛,记为 (limlimits_{n o infty}e_n = e)

  2. 列紧性

    区间套定理:设有一列区间 ([a_n, b_n], n = 1, 2, cdots) 满足

    • ([a_{n+1}, b_{n + 1}] sub [a_n, b_n],n = 1, 2, cdots)
    • (limlimits_{n o infty}(b_n - a_n) = 0)

    则有且仅有一点 (xi in [a_n, b_n],n = 1, 2, cdots)

    证明:

    ({a_n}) 递增有上界 (b_1)({b_n}) 递减有下界 (a_1) (Rightarrow) ({a_n},{b_n}) 均收敛

    (limlimits_{n o infty} a_n = a,limlimits_{n o infty} b_n = b)

    根据数列极限的保序性:(a_n < b_n Rightarrow a leqslant b)

    (0 leqslant b - a leqslant limlimits_{n o infty}(b_n - a_n) = 0 Rightarrow b = a = xi)

    容易验证 (xi in [a_n, b_n], forall n in N)

    推广可得 (igcaplimits_{n = 1}^infty[a_n, b_n] eq varnothing),特别地若 (limlimits_{n o infty}(b_n - a_n) = 0)(igcaplimits_{n = 1}^infty[a_n, b_n] = {xi})

    ( ext{Bolzano-Weierstrass}) 定理:任何有界数列必有收敛子列

    ({x_n}) 是有界数列, 设 ({x_n} sub [a, b]),则区间 ([a, frac{a + b}{2}],[frac{a + b}{2}, b]) 中至少有一个包含 ({a_n}) 中的无限项

    记为 ([a_1, b_1]),对 ([a_1, b_1]) 重复上述过程得到 ([a_2, b_2]),以此类推将得到 (k) 个区间,满足

    ([a_1, b_1] supset [a_2, b_2] supset cdots supset [a_k, b_k])

    (b_k - a_k = {1 over 2^k}(b - a) o 0,k o infty)

    根据区间套定理 (limlimits_{k o infty} a_k = limlimits_{k o infty} b_k = x)

    再根据夹逼定理,([a_k, b_k]) 内所有 (x_i) 组成的子列收敛于 (x)

  3. ( ext{Cauchy}) 收敛准则

    定义:({a_n}) 满足 (forall varepsilon > 0,exists N),当 (n, m > N) 时有 (|a_n-a_m | < varepsilon) ,或者写成 (| a_{n+p} - a_n | < varepsilon)(forall p) 成立

    ​ 则称 ({a_n}) 为基本列

    定理:({a_n}) 收敛 (iff) ({a_n}) 是基本列

六、发散到无穷大

定义:

(limlimits_{n o infty} a_n = +infty,forall M > 0,exists N),当 (n > N)

  • (a_n > M),则称 (a_n) 发散到 (+infty)
  • (a_n < -M),则称 (a_n) 发散到 (-infty)
  • (|a_n| > M),则称 (a_n) 发散到 (infty)

定理:单调递增数列发散到 (+infty iff) 数列无界 (forall M > 0,exists a_N),使得 (a_N > M)

七、( ext{Stolz}) 定理

定理(“(frac infty infty)”型或“(frac x infty)” 型):设 ({a_n},{b_n}) 满足

  1. (b_n) 严格 (uparrow)(limlimits_{n o infty}b_n = +infty) (不要求 (a_n o +infty)
  2. (limlimits_{n o infty} {a_{n + 1} - a_n over b_{n + 1} - b_n} = A) (可以是无穷)

则有 (limlimits_{n o infty}{a_n over b_n} = A)

定理(“(frac 0 0)” 型)

  1. (a_n o 0, b_n o 0),且 ({b_n}) 严格 (downarrow)
  2. (limlimits_{n o infty} {a_{n + 1} - a_n over b_{n + 1} - b_n} = A)

则有 (limlimits_{n o infty}{a_n over b_n} = A)

函数极限

一、函数

映射:(f:X o Y) 单射

函数:(f:I(subset R) o J(subset R))

  1. 三种情况:

    1. 有界:(forall x in I,|f(x)| leqslant M) 或者 (m leqslant f(x) leqslant M)
    2. 单调:(forall x_1, x_2 in I(x_1 < x_2) Rightarrow f(x_1) leqslant f(x_2)) 则单调递增,不取等则严格;递减同理
    3. 一一对应:(forall x_1 eq x_2 Rightarrow f(x_1) eq f(x_2))
    4. 反函数:(forall y in J,exists) 唯一 (x in I),使得 (y = f(x)),则 (x = f^{-1}(y))
  2. 函数的复合:(y = g(f(x)))

  3. 初等函数

    1. 幂函数:(f(x) = x^alpha(x > 0,alpha in R))

    2. 指数函数:(f(x) = a^x(a > 0,a eq 1))

    3. 对数函数:(f(x) = log_ax(x > 0, a > 0, a eq 1), f(x) = ln x)

    4. (反)三角函数

    5. 双曲函数

      (sinh x = {e^x - e^{-x} over 2},cosh x = {e^x + e^{-x} over 2},cosh^2x - sinh^2x = 1,cos x = {e^{ix} + e^{-ix} over 2}, sin x = {e^{ix} + e^{-ix} over 2i})

    初等函数通过有限次四则运算和复合运算,仍然为复合函数

  4. 函数的其他表达方式

    1. 分段函数
    2. 隐函数
    3. 参数方程

二、在无穷处的极限

(forall varepsilon > 0,exists X > 0),当 (|x| > X) 时,有 (|f(x) - a| < varepsilon),则称 (a)(f(x)) 在无穷处的极限,记为 (limlimits_{x o infty}f(x) = a)

单侧极限 (egin{cases}limlimits_{x o +infty}f(x) = a \ limlimits_{x o -infty}f(x) = aend{cases}) . 结论:(limlimits_{x o infty}f(x) = a iff egin{cases}limlimits_{x o +infty}f(x) 存在 \ limlimits_{x o -infty}f(x) 存在end{cases} 且相等)

三、在有限点的极限

(limlimits_{x o x_0}f(x) = a iff forall varepsilon > 0, exists delta > 0),当 (0 < |x - x_0| < delta(x in mathring{U}(x_0, delta))) 时,有 (|f(x) - a| <varepsilon)

结论:(f(x))(x_0) 处有极限 (iff) (f(x))(x_0) 处的左右极限存在且相等

四、性质与判别法

一、极限若存在则唯一

二、局部有界

  1. (f(x))(x_0) 附近有界((exists delta > 0, x in mathring{U}(x_0, delta))

  2. (alpha < a < eta),则在 (x_0) 附近有 (alpha leqslant f(x) leqslant eta)

    (varepsilon = min{eta - a, a - alpha} > 0, exists delta > 0)(x in mathring{U}(x_0, delta)) 时,(alpha leqslant a - varepsilon < f(x) < a + varepsilon leqslant eta)

三、四则运算

(f(x) o a, g(x) o b(x o x_0)),则

  1. (limlimits_{x o x_0}(alpha f(x) + eta g(x)) = alpha a + eta b)
  2. (limlimits_{x o x_0}f(x)g(x) = ab)
  3. (limlimits_{x o x_0}{f(x) over g(x)} = frac a b(b eq 0))

四、保序性

(x_0) 附近有 (f(x) leqslant g(x) Rightarrow limlimits_{x o x_0} f(x) leqslant limlimits_{x o x_0}g(x))

五、复合函数

(f(x))(x_0) 附近,(g(t))(t_0) 附近均有定义,当 (t eq t_0,g(t) eq x_0)

​ 若 (limlimits_{x o x_0}f(x) = l, limlimits_{t o t_0} g(t) = x_0),则 (limlimits_{t o t_0}f(g(t)) = l)

证明:

(forall varepsilon > 0, exists au > 0),当 (0 < |x - x_0| < au) 时,有 (|f(x) - l| < varepsilon)

( au > 0,exists delta > 0),当 (0 < |t - t_0| < delta) 时,有 (0 < |g(t) - x_0| < au Rightarrow |f(g(t)) - l| < varepsilon Rightarrow limlimits_{t o t_0}f(g(t)) = l)

证毕

六、函数与数列复合

(limlimits_{x o x_0}f(x) = a iff) 对任意收敛于 (x_0) 的数列 ({a_n}(a_n eq x_0)),有 (limlimits_{n o infty}f(a_n) = a)

证明:

((Rightarrow))

对于 (forall {a_n}, a_n o x_0(x o infty)) ,要证 ({f(a_n)}) 收敛于 (a)

即证 (forall varepsilon > 0,exists delta > 0) 使得 (0 < |x - x_0| < delta) 时,有 (|f(x) - a| < varepsilon)

(delta > 0,exists N),当 (n > N) 时有 (0 < |a_n - x_0| < delta Rightarrow)(n > N) 时,(|f(a_n) - a| < varepsilon)

((Leftarrow))

假如当 (x o x_0)(f(x)) 不以 (a) 为极限

(Rightarrow exists varepsilon_0 > 0),使得对 (forall delta > 0),即使 (0 < |x - x_0| < delta),但是 (|f(x) - a| geqslant varepsilon_0)

(delta = frac 1 n),取 (a_n = x_0 + frac 1 {2n} o x_0)

(0 < |a_n - x_0| < frac 1 n = delta) 时,但是 (|f(a_n) - a| geqslant varepsilon_0),矛盾

七、夹逼定理

(x_0) 附近有 (g(x) leqslant f(x) leqslant h(x)),且 (limlimits_{x o x_0}g(x) = limlimits_{x o x_0}h(x) = a Rightarrow limlimits_{x o x_0}f(x) = a)

八、单调性与极限存在的关系

(f(x))((a, b)) 上单调,则对 (forall x_0 in (a, b), limlimits_{x o x_0^{pm}}f(x)) 存在

证明:

(f(x) uparrow)(mathbb E = {f(x) mid x < x_0}) 有上界

(exists) 上确界 (l)(forall varepsilon > 0 Rightarrow l - varepsilon) 不是 (mathbb E) 的上界

(exists overline x < x_0),但是 (f(overline x) > l - varepsilon)

(0 < delta < x_0 - overline x),当 (0 < x_0 - overline x < delta) 时,有 (l - varepsilon < f(overline x) leqslant l)

(Rightarrow limlimits_{x o x_0^-}f(x)) 存在,另一种情况同理,证毕

九、( ext{Cauchy}) 收敛准则

(f(x))(x_0) 附近有定义

(f(x))(x_0) 处有极限 (iff) (forall varepsilon > 0, exists delta > 0),当 (0 < |x^prime - x_0| < delta, 0 < |x^{primeprime} - x_0| < delta) 时,有 (|f(x^prime) - f(x^{primeprime})| < varepsilon)

证明:

((Rightarrow))

设极限为 (a)(forall varepsilon > 0, exists delta > 0),当 (0 < |x - x_0| < delta) 时,有 (|f(x) - a| < frac varepsilon 2)

(0 < |x^prime - x_0| < delta, 0 < |x^{primeprime} - x_0| < delta)

(|f(x^prime) - a| < frac varepsilon 2, |f(x^{primeprime}) - a| < frac varepsilon 2 Rightarrow |f(x^prime) - x^{primeprime}| < varepsilon)

((Leftarrow))

因为对 (forall varepsilon > 0, exists delta > 0),当 (0 < |x^prime - x_0| < delta, 0 < |x^{primeprime} - x_0| < delta) 时,有 (|f(x^prime) - x^{primeprime}| < varepsilon)

任取 (a_n o x_0(a_n eq x_0) Rightarrow exists N),当 (n, m > N) 时, (0 < |a_n - x_0| < delta, 0 < |a_m - x_0| < delta)

(Rightarrow |f(a_n) - f(a_m)| < varepsilon Rightarrow {f(a_n)}) 满足 ( ext{Cauchy}) 收敛准则,设 (f(a_n) o l)

根据函数与数列复合的极限, (limlimits_{x o x_0}f(x) = l),极限存在,证毕

五、两个重要极限

[limlimits_{x o 0}{sin x over x} = 1 ]

证明:
待填坑

[limlimits_{x o infty}left(1 + frac 1 x ight)^x = e ]

证明:

已知 (limlimits_{n o infty}left(1 + frac 1 n ight)^n = e),考虑将自然数的情况推广到正实数:

( ext{Archimedes}) 原理,(exists n in N,n leqslant x < n + 1)

则有 (left(1 + {1 over n + 1} ight)^n < left(1 + {1 over x} ight)^x < left(1 + {1 over n} ight)^{n + 1}),之后根据夹逼不难证明 (limlimits_{x o +infty}left(1 + {1 over x} ight)^x = e)

负数的情况类似

六、无穷大与无穷小量

(limlimits_{x o x_0}f(x) = infty iff forall M > 0, exists delta > 0, forall x in mathring{U}(x_0, delta), |f(x)| > M)

(limlimits_{x o x_0}f(x) = 0 iff forall varepsilon > 0, exists delta > 0, forall x in mathring{U}(x_0, delta), |f(x)| < varepsilon)

(f(x) o infty, g(x) o infty (x o x_0)),则 (limlimits_{x o x_0}{f(x) over g(x)} = egin{cases} 0 & f = o(g) \ C eq 0 & f sim g \ infty & g = o(f)end{cases})

函数的连续性

一、连续

  1. 在一点连续

    (f(x))(x_0) 的邻域内有定义且在 (x_0) 处有极限,若 (limlimits_{x o x_0}f(x) = f(x_0)),则称 (f(x))(x_0) 连续

  2. 单侧连续

    (limlimits_{x o x_0^pm}f(x) = f(x_0pm0) = f(x_0)),则称单侧连续

  3. 在区间上连续

    (forall x_0 in I)(f(x))(x_0) 处连续

二、间断

第一类间断点 (egin{cases}f(x_0 + 0) = f(x_0 - 0) eq f(x_0) & 可去间断点\f(x_0+0) eq f(x_0 - 0) & 跳跃间断点end{cases})

第二类间断点 (f(x_0pm0)) 至少有一个不存在

三、性质

  1. 局部有界

    (f(x))(x_0) 连续,则存在 (x_0) 的一个邻域,使得 (f(x)) 在邻域内有界

  2. 四则运算(文略)

  3. (f(x))(x_0) 连续,(g(t))(t_0) 连续且 (g(t_0) = x_0)(f(g(t)))(t_0) 处连续

    [limlimits_{t o t_0}f(g(t)) = f(g(t_0)) = f(limlimits_{t o t_0}g(t)) ]

  4. (f(x))([a, b]) 上连续,则(缓证)

    1. (f(x))([a, b]) 上有反函数 (iff) (f)([a, b]) 上严格单调
    2. (f(x)) 的反函数 (f^{-1}(x))([a, b]) 上也一定连续

四、初等函数连续性

结论:初等函数在其定义域内一定连续

五、闭区间上连续函数的性质

(f(x)mid_{[a, b]}) 连续

介值性

定理(零点定理)

([a, b]) 上的连续函数 (f(x)),若 (f(a) cdot f(b) < 0),则一定存在 (xi in (a, b), f(xi) = 0)

证明:

不妨设 (f(a) < 0, f(b) > 0)

  1. ([a_m, b_m] sub [a_{m - 1}, b_{m - 1}] sub cdots sub [a, b])
  2. (b_n - a_n = frac 1 2(b - a) o 0, a_n o xi, b_n o xi)

(Rightarrow exists xi in [a, b]),使得 (a_n leqslant xi leqslant b_n)

(f(a_n) < 0 Rightarrow f(xi) leqslant 0,f(b_n) > 0 Rightarrow f(xi) geqslant 0)

(Rightarrow f(xi) = 0),证毕

定理(介值定理)

({f(x)} sub [a, b], f(a) eq f(b)),则对 (forall) 介于 (f(a), f(b)) 之间的 (r),一定存在 (f(xi) = r)

不动点

(f([a, b]) = {f(x) mid x in [a, b]} sub [a, b]),则一定 (exists x_0 in [a, b], f(x_0) = x_0)

有界性

定理:闭区间上连续函数一定有界

证明:

假设存在闭区间 ([a, b]) 上的某个连续函数无界

(forall N, exists x_n in [a, b]),使得 (|f(x_n)| geqslant N) (Rightarrow exists) 子列 (x_{n_k} o x_0 Rightarrow x_0 in [a, b])(保序性)

又根据 (f(x)) 的连续性, (N_k leqslant |f(x_{n_k})| o |f(x_0)|),有界,矛盾

定理:闭区间上连续函数必取到最大(小)值

证明:

原命题即 (exists x^*, x_* in [a, b]),使得 (f(x^*) geqslant f(x) geqslant f(x_*))(forall x in [a, b]) 成立

(f(x)|_{[a, b]}) 有界因此有上确界,记 (M = sup f(x), forall n in N, M - frac 1 n) 不是上界

(exists x_n in [a, b]) 使得 (M geqslant f(x_n) geqslant M - frac 1 n)

(Rightarrow exists x_{n_k} o x^* in [a, b]) 再令 (n o infty) 根据夹逼 (f(x^*) = M Rightarrow f(x^*))(f(x))([a, b]) 的最大值

最小值同理

定理:闭区间上的连续函数的值域也是闭区间 显然

定理: 闭区间上 (f(x)) 连续,$f(x) $有反函数 (iff) (f(x))(f^{-1}(x)) 连续且严格单调

证明:

((Leftarrow)) 显然

((Rightarrow)) 考虑反证

(exists x_1 < x_2 < x_3),使得 (f(x_2)) 不在 (f(x_1))(f(x_3)) 之间

不妨设 (f(x_2) < f(x_1) < f(x_3) Rightarrow exists xi in (x_2, x_3), f(xi) = f(x_1)),矛盾

已知反函数严格单调,下证连续,即证 (forall varepsilon > 0 exists, delta > 0),当 (|y - y_0| < delta) 时,(|f^{-1}(y) - f^{-1}(y_0)| < varepsilon)

(x_0 = f^{-1}(y_0),y_1 = f(x_0 - varepsilon), y_2 = f(x_0 + varepsilon) Rightarrow y_1 < y_0 < y_2)

(delta = min{y_0 - y_1, y_2 - y_0}),当 (|y - y_0| < delta)

(y_1 < y < y_0 + delta leqslant y_2 Rightarrow f^{-1}(y_1) < f^{-1}(y) < f^{-1}(y_2) Rightarrow |f^{-1}(y) - f^{-1}(y_0)| < varepsilon)

六、一致连续性

定义:设 (f(x))(I) 上有定义,(forall varepsilon > 0),如果 (exists delta > 0),使得对 (forall x_0 in I)

​ 当 (|x - x_0| < delta) 时,有 (|f(x) - f(x_0)| < varepsilon) 成立,则称 (f(x))(I) 上一致连续

等价定义:(forall varepsilon > 0, exists delta > 0),只要 (|x' - x''| < delta),就有 (|f(x') - f(x'')| < varepsilon)

定理:闭区间上连续的函数一定一致连续

证明(反证):

(exists varepsilon_0 > 0),对 (forall n, delta_n = frac 1 n),当 (|x_n - y_n| < delta_n) 时,有 (|f(x_n) - f(y_n)| geqslant varepsilon_0)

根据子列的收敛性可以证明 (limlimits_{k o infty}|f(x_{n_k}) - f(y_{n_k})| = 0),矛盾

微分

一、导数

定义:设 (f(x))(I) 上有定义,(x_0 in I),若 (limlimits_{x o x_0}{f(x) - f(x_0) over x - x_0}) 存在且有限,则称 (f(x))(x_0) 处可导,记为

[f'(x_0) = limlimits_{x o x_0}{f(x) - f(x_0) over x - x_0} ]

单侧导数

[limlimits_{Delta x o 0^pm}{f(x_0 + Delta x) - f(x) over Delta x} = f'_pm(x_0) ]

结论:左右导数存在且相等 (iff) 导数存在

二、性质

  1. 可导一定连续(连续不一定可导)

  2. 四则运算

    1. ((f(x) pm g(x))' = f'(x) pm g'(x))
    2. ((f(x)g(x))' = f'(x)g(x) + f(x)g'(x))
    3. (left({f(x) over g(x)} ight)' = {f'(x)g(x) - f(x)g'(x) over (g(x))^2}(g(x) eq0))
  3. 复合函数求导

    (y = f(x), x = g(t)) 都可导,则 (y = f(g(t))) 也可导(链式法则证明)

三、高阶导数

(f|_I) 可导, (f'|_I) 函数若仍然可导,则 (f''(x)|_I, cdots) 称为 (f(x)) 的高阶导数,记为 (f^{(n)}(x) = (f^{n - 1}(x))'),或记为

[{ ext d^n y over ext d x^n} = { ext d over ext d x}left({ ext d^{n - 1} y over ext d x^{n - 1}} ight) ]

( ext{Leibnis}) 定理:

[(f cdot g)^{(n)} = sumlimits_{k = 0}^n{n choose k}f^{(n - k)} cdot g^{(k)} ]

(exists x_0 in I, f(x_0) = f'(x_0) = cdots = f^{(r)}(x_0) = 0),则称 (x_0)(f(x))(r) 重零点

常用导数

  1. ((sin x)^{(n)} = sin(x + {npi over2}))

  2. 考虑 (y = arctan x) 的在 (x = 0) 处的高阶导数

    一次求导:(y'(1 + x ^ 2) = 1)

    对该恒等式求 (n - 1) 阶导,根据 ( ext{Leibnis}) 公式:

    [(1 + x ^ 2)y^{(n)} + 2(n - 1)xy^{(n - 1)} + (n - 1)(n - 2)y^{(n - 2)} = 0 ]

    (x = 0) 代入得到:

    [y^{(n)}(0) = -(n - 1)(n - 2)y^{(n - 2)}(0) ]

    又有 (y(0) = 0, y'(0) = 1),分奇偶分析可得:

    [y^{(2k + 1)}(0) = (-1)^k(2k)!, y^{(2k)}(0) = 0, k = 1, 2, cdots. ]

四、参数表示的导数

对于参数方程

[egin{cases} x = x(t) \ y = y(t)end{cases}, t in [alpha, eta] ]

表示的函数可导,如果 (x'(t) eq 0), 且 (x = x(t)) 存在可导的反函数 (t = t(x)),则有

[{ ext dy over ext dx} = { ext dy over ext dt}{ ext dt over ext dx} = {y'(t) over x'(t)} ]

类似的可以求得

[{ ext d^2y over ext dx^2} = {y''(t)x'(t) - y'(t)x''(t) over (x'(t))^3} ]

五、微分

定义:对于 (y = f(x)),若存在一条直线使得 (f(x) = f(x_0) + A(x - x_0) +o(Delta x)),则称 (f(x)) 可微

结论:可微

[Rightarrow limlimits_{Delta x o 0}{f(x_0 + Delta x) - f(x_0) over Delta x} = A ]

(Rightarrow) 可导且 (f'(x_0) = A)

六、微分中值定理

一、极值

定义:设 (f(x))(I) 上有定义,若 (x_0 in I) 满足 (exists delta > 0, |x - x_0| < delta)

(f(x) leqslant f(x_0)) 则称 (f(x_0)) 是极大值;(f(x) geqslant f(x_0)) 则称 (f(x_0)) 是极小值

二、( ext{Fermat}) 定理

(f(x))(I) 内部一点 (x_0) 取极值,且 (f(x)|_I) 可导,则 (f'(x_0) = 0)(根据导数的定义不难证明)

三、( ext{Rolle}) 定理

(f(x))([a, b]) 上连续,在 ((a, b)) 上可导,(f(a) = f(b)),则 (exists xi in (a, b), f'(xi) = 0)

证明:连续则有最值,不妨设 (f(x)) 不是常值函数 (Rightarrow) 最大(小)值 ( eq f(a) = f(b))

不妨设最大值点 (xi in (a, b)),由于 (f|_{(a, b)}) 可导 (Rightarrow) (f'(xi) = 0)

四、( ext{Lagrange}) 定理

(f(x))([a, b]) 上连续,在 ((a, b)) 上可导,则 (exists xi in (a, b)) 使得

[f'(xi) = {f(b) - f(a) over b - a} ]

证明:令 (g(x) = f(x) - f(a) - {f(b) - f(a) over b - a}(x - a))

(g(a) = g(b) = 0,g'(x) = f'(x) - {f(b) - f(a) over b - a})

根据 ( ext{Rolle}) 定理,(exists xi in (a, b), g'(xi) = 0 Rightarrow f'(xi) = {f(b) - f(a) over b - a}),证毕

六、( ext{Cauchy}) 中值定理

(f(x), g(x))([a, b]) 上连续,((a, b)) 上可导,且 (g'(x) eq 0),则 (exists xi in (a, b)),使得

[{f'(xi) over g'(xi)} = {f(b) - f(a) over g(b) - g(a)} ]

证明与 ( ext{Lagrange}) 定理证明类似

定理

(f(x))([a, b]) 上连续,在 ((a, b)) 上可导,若 (f'(x))(x_0) 的左(右)极限存在,则 (f(x))(x_0) 的左(或右)导数满足

(f'_{pm}(x_0) = f'(x_0 pm 0) Rightarrow f'(x_0 - 0) = f'(x_0 + 0) = f'(x_0) Rightarrow) (f'(x))(x_0) 处连续,(f'(x)) 的间断点一定无左右极限

结论:导函数不存在第一类间断点

七、( ext{Darbsux}) 定理(导函数的介值性)

(f|_{[a, b]}) 可导,则对于介于 (f'(a), f'(b)) 之间的任意值 (lambda),一定 (exists xi in [a, b]),使得 (f'(xi) = lambda)

证明:

不妨设 (f'(a) < f'(b)),并考虑 (f'(a) < 0 < f'(b))

(Rightarrow limlimits_{x o a^+}{f(x) - f(a) over x - a} = f'(a) < 0)

(Rightarrow exists delta_1) 使得当 (x in (a, a + delta_1))({f(x) - f(a) over x - a} < 0 Rightarrow f(x) < f(a))

即当 (x in (a, a + delta_1)) 时,(f(x) < f(a)),同理当 (x in (b - delta_2, b)) 时,(f(x) < f(b))

(Rightarrow min f(x)) 一定在 ((a, b)) 内部,即 (exists xi in (a, b)) 使得 (f'(xi) = 0)

对于 (f'(a) < lambda < f'(b)),令 (g(x) = f(x) - lambda x Rightarrow g'(a) < 0 < g'(b))

(Rightarrow exists xi in (a, b)),使 (g'(xi) = 0 Rightarrow f'(xi) = lambda),证毕

八、( ext{L'Hospital}) 法则

结论:

[limlimits_{x o x_0}{f'(x) over g'(x)} = l Rightarrow limlimits_{x o x_0}{f(x) over g(x)} = l ]

证明:

(frac 0 0) 型:

因为 (limlimits_{x o x_0}f(x) = 0, limlimits_{x o x_0}g(x) = 0)

不妨取 (f(x_0) = 0, g(x_0) = 0 Rightarrow f(x), g(x))(x_0) 处连续

[{f(x) over g(x)} = {f(x) - f(x_0) over g(x) - g(x_0)} = {f'(xi) over g'(xi)} ]

其中 (|xi - x_0| < |x - x_0|),所以当 (x o x_0, xi o x_0)

[Rightarrow limlimits_{x o x_0}{f(x) over g(x)} = limlimits_{xi o x_0}{f'(xi) over g'(xi)} = l ]

(frac infty infty) 型:

类似地取 (xi, x_0 < xi < x_0 + delta)

[{f(x) over g(x)} = {f(x) - f(xi) over g(x) - g(xi)} - {f(x) - f(xi) over g(x) - g(xi)}{g(xi) over g(x)} + {f(xi) over g(x)} ]

(x o x_0, xi o x_0)

[{f(x) over g(x)} o {f'(x_0) over g'(x_0)} ]

可以推导出高阶导和趋于无穷的情况,不再赘述。

七、单调性与凸性

一、单调性

(f(x)) 可导 (Rightarrow egin{cases} f(x) uparrow & Rightarrow f'(x) geqslant 0 \ f(x) downarrow & Rightarrow f'(x) leqslant 0end{cases}) ,极值点处一定有 (f'(x) = 0)

二、凸性

若对 (forall alpha in (0, 1)), 有

[f(x_1 + (1 - alpha)(x_2 - x_1)) leqslant f(x_1) + (1 - alpha)(f(x_2) - f(x_1)) ]

或者写成

[f(alpha x_1 + (1 - alpha)x_2) leqslant alpha f(x_1) + (1 - alpha)f(x_2) \ ]

则称 (f(x)) 在定义域内是凸函数

由定义可推出等价结论:

[{f(x) - f(x_1) over x - x_1} leqslant {f(x_2) - f(x_1) over x_2 - x_1} leqslant {f(x_2) - f(x) over x_2 - x} ]

定理:

(f(x))(I) 上连续

  1. (f|_I) 可导,则 (f(x))(iff f'(x)uparrow)(严格)
  2. (f|_I) 二阶可导,则 (f(x))(iff f''(x) > 0)
  1. 证明:

    ((Rightarrow)) 分别求端点导数即可

    ((Leftarrow)) 拉格朗日中值

  2. 证明同理可得

三、拐点

(f(x)) 凸性改变的点叫拐点

定理:

(x_0) 的邻域内,满足在 (x_0) 左边 (f'(x) uparrow),右边 (f(x) downarrow),则 (x_0) 是拐点

四、曲率

[alpha = arctan{ ext dy over ext dx} = arctan y' Rightarrow { ext dalpha over ext dx} = {|y''| over 1 + y'^2}\ kappa = { ext d alpha over ext d s} = { ext d alpha over ext d x} / { ext d s over ext d x} = {|y''| over 1 + y'^2} / sqrt{1 + y'^2} = {|y''| over (1 + y')^{frac 3 2}} ]

用参数方程表示,设 (x = varphi(t), y = psi(t), y = f(x))

[egin{aligned} Rightarrow f' = {psi' over varphi'}, f'' = {psi''varphi' - varphi''psi' over varphi'^3} \ Rightarrow kappa = {psi''varphi' - varphi''psi' over (psi'^2 + varphi'^2)^{frac 3 2}} end{aligned} ]

八、( ext{Taylor}) 展开

一、( ext{Taylor}) 公式

(f(x))(x_0) 附近 (n) 阶可导

( ext{Peano}) 余项公式:

[f(x) = f(x_0) + {f'(x_0) over 1!}(x - x_0) + cdots {f^{(n)}(x_0) over n!}(x - x_0)^n + o((x - x_0)^n) ]

特别地当 (x_0 = 0) 时有:

( ext{Maclaurim}) 公式:

[f(x) = f(0) + {f'(0) over 1!}(x) + cdots {f^{(n)}(0) over n!}(x)^n + o(x^n), x o 0 ]

待定系数法+多次 ( ext{L'Hospital}) 法则可以求得各系数的值,满足余项是 (n) 次项的高阶无穷小

二、余项的估计

(f(x))(x_0) 的领域内有 (n + 1) 阶导数,(T_n(x))(f(x))(x_0) 处的 (n)( ext{Taylor}) 多项式

则在 (x)(x_0) 之间 (exists xi),使得

[f(x) = T_n(x) +{f^{(n + 1)} over (n + 1)!}(x - x_0)^{n + 1} ]

证明:

设辅助函数

[g(t) = f(t) - T_n(t) - {f(x) - T_n(x) over (x - x_0)^{n+ 1}}(t - x_0)^{n + 1}, t in I ]

(g(t))(n + 1) 阶导数,且满足

[g(x_0) = g(x) = 0, g^{(k)}(x_0) = f^{(k)}(x_0) - T_n^{k}(x_0) = 0, k = 1, 2, cdots, n ]

重复运用微分中值定理可推得

[exists xi in (x_0, x), g^{(n + 1)}(xi) = f^{(n + 1)}(xi) - (n + 1)!{f(x) - T_n(x)over(x - x_0)^{n + 1}} ]

[f(x) = T_n(x) + {f^{(n + 1)}(xi) over (n + 1)!}(x - x_0)^{n + 1} ]

并令

[R_n(x) = {f^{(n + 1)}(xi) over (n + 1)!}(x - x_0)^{n + 1} ]

(R_n(x)) 称作 ( ext{Lagrange}) 余项

推论:

  1. (f(x))(n + 1) 阶导数有界,(|f^{(n + 1)}(x)| leqslant M Rightarrow Rightarrow |R_n(x)| leqslant {M over (n + 1)!}|x - x_0|^{n + 1})

  2. (f(x))(I)(n + 1) 阶可导,(x_0)(f(x))(r(r < n)) 重零点当且仅当存在函数 (g(x))

    [f(x) = (x - x_0)^rg(x), g(x_0) eq 0 ]

三、初等函数的展开式

下面给出部分初等函数具有 ( ext{Lagrange}) 余项的 ( ext{Maclaurim}) 公式

[egin{aligned} & e^x = 1 + x + {x^2 over 2!} + cdots + {x^n over n!} + {e^{ heta x} over (n + 1)!}x^{n+1}, & -infty < x < +infty, \ & ln(1+x) = x - {x^2 over 2!} + cdots + (-1)^{n - 1}{x^n over n} + {(-1)^nx^{n+1}over(n+1)(1+ heta x)^{n+1}}, & x > -1, \ & sin x = x - {x^3 over 3!} + cdots + (-1)^{m - 1}{x^{2m - 1} over (2m - 1)!} + {(-1)^mx^{2m+1} over (2m+1)!}cos heta x, & -infty < x < +infty, \ & cos x = 1 - {x^2 over 2!} + cdots + (-1)^{m - 1}{x^{2m - 2} over (2m - 2)!} + {(-1)^mx^{2m} over (2m)!}cos heta x, & -infty < x < +infty, \ & (1+x)^alpha = 1 + alpha x + {alpha(alpha - 1) over 2!}x^2 + cdots + {alpha^{underline{n}} over n!}x^n + {alpha^{underline{n + 1}} over (n + 1)!}x^{n + 1}(1 + heta x)^{alpha - n - 1}, & x > -1 end{aligned} ]

结论:初等函数在定义域内任意一点可以展开成任意阶的 ( ext{Taylor}) 多项式

( ext{Taylor}) 展开的一些用途:

  1. 可以用 ( ext{Taylor}) 展开方便地求函数的高阶导
  2. 化为多项式方便计算极限
原文地址:https://www.cnblogs.com/zsbzsb/p/15291391.html