雅可比行列式迭代及优化(golang版)

最近遇到的一个求解雅可比迭代的问题,这个计算方法在 python 中有现成的库,但是在 golang 中没找到相应的实现。
于是根据雅可比行列式的推导实现了一个 golang 版本的雅可比迭代。

雅可比迭代

推导

一个 \(N \times N\) 的线性方程组 。

\[Ax = b \]

其中:

\[A = \begin{bmatrix} a_{11} & a_{12} & \cdots & a_{1n} \\ a_{21} & a_{22} & \cdots & a_{2n} \\ \vdots & \vdots & \ddots & \vdots \\ a_{n1} & a_{n2} & \cdots & a_{nn} \end{bmatrix}, x = \begin{bmatrix} x_{1} \\ x_{2} \\ \vdots \\ x_{n} \end{bmatrix}, b = \begin{bmatrix} b_{1} \\ b_{2} \\ \vdots \\ b_{n} \end{bmatrix} \]

\(A\) 分解成对角矩阵 \(D\) 和 其余部分 \(R\)

\[A = D + R,其中 D = \begin{bmatrix} a_{11} & 0 & \cdots & 0 \\ 0 & a_{22} & \cdots & 0 \\ \vdots & \vdots & \ddots & \vdots \\ 0 & 0 & \cdots & a_{nn} \end{bmatrix}, R = \begin{bmatrix} 0 & a_{12} & \cdots & a_{1n} \\ a_{21} & 0 & \cdots & a_{2n} \\ \vdots & \vdots & \ddots & \vdots \\ a_{n1} & a_{n2} & \cdots & 0 \end{bmatrix} \]

线性方程组可以改写为:

\[Dx = b - Rx \]

雅可比迭代就是在每一次的迭代中,上一次算出的 x 被用在右侧,用来计算左侧新的x
这个过程用公式表示如下:

\[x^{(k+1)} = D^{-1}(b - Rx^{(k)}) \]

每个元素就是:

\[x^{(k+1)}_{i} = \frac{1}{a_{ii}}(b_{i} - \sum_{j \neq i}a_{ij}x^{(k)}_{j}), i = 1,2,\cdots,n. \]

也就是:

\[x^{(k+1)}_{i} = \frac{b_{i}}{a_{ii}} - \sum_{j \neq i}\frac{a_{ij}}{a_{ii}}x^{(k)}_{j}, i = 1,2,\cdots,n. \]

实现函数

主要根据最后一步推导出的公式,实现如下:

package main

import (
        "fmt"
        "math"
)

// Jacobi 迭代法 输入系数矩阵 mx、值矩阵 mr、迭代次数 n、误差 c(以 list 模拟矩阵 行优先)
func Jacobi(mx [][]float64, mr []float64, n int, c float64) ([]float64, error) {
        if len(mx) != len(mr) {
                return nil, fmt.Errorf("系数矩阵和值矩阵长度不匹配")
        }

        x := initX(len(mr)) // 迭代初始值

        //迭代次数控制
        for count := 0; count < n; count++ {
                nx := initX(len(x))
                for i := 0; i < len(x); i++ {
                        nxi := mr[i]
                        for j := 0; j < len(mx[i]); j++ {
                                if j != i {
                                        nxi = nxi + (-mx[i][j])*x[j]
                                }
                        }
                        nxi = nxi / mx[i][i] // 迭代计算得到的下一个 xi 值
                        nx[i] = nxi
                }

                lc := make([]float64, 0) // 存储两次迭代结果之间的误差的集合
                for i := 0; i < len(x); i++ {
                        lc = append(lc, math.Abs(x[i]-nx[i]))
                }

                if max(lc) < c {
                        fmt.Printf("一共迭代 %d 次\n", count+1)
                        return nx, nil
                }
                x = nx
        }
        return nil, fmt.Errorf("超过最大迭代次数,未找到解")
}

func initX(n int) []float64 {

        x := make([]float64, n) // 迭代初始值

        return x
}

func max(x []float64) float64 {
        var m float64
        for _, a := range x {
                if a > m {
                        m = a
                }
        }

        return m
}

测试代码:

package main

import (
        "fmt"
        "log"
        "testing"
)

func TestJacobi(t *testing.T) {

        mx := [][]float64{{8.0, -3.0, 2.0}, {4.0, 11.0, -1.0}, {6.0, 3.0, 12.0}}
        mr := []float64{20.0, 33.0, 36.0}
        ret, err := Jacobi(mx, mr, 100, 1e-20)
        if err != nil {
                log.Fatalln(err)
        }

        fmt.Printf("result: %v\n", ret)

}

测试结果如下:

$ go test -v
=== RUN   TestJacobi
一共迭代 39 次
result: [3 2 1]

雅可比迭代的改进

推导

上述的公式有一个可以改进的地方,每次迭代时,**i **之前的元素可以用本次迭代已经算出的值来替代。
也就是最终的公式变成:

\[x^{(k+1)}_{i} = \frac{b_{i}}{a_{ii}} - \sum_{j=1}^{i-1}\frac{a_{ij}}{a_{ii}}x^{(k+1)}_{j} - \sum_{j=i+1}^{n}\frac{a_{ij}}{a_{ii}}x^{(k)}_{j}, i = 1,2,\cdots,n. \]

实现方式

func Jacobi2(mx [][]float64, mr []float64, n int, c float64) ([]float64, error) {
        if len(mx) != len(mr) {
                return nil, fmt.Errorf("系数矩阵和值矩阵长度不匹配")
        }

        x := initX(len(mr)) // 迭代初始值

        //迭代次数控制
        for count := 0; count < n; count++ {
                nx := initX(len(x))
                for i := 0; i < len(x); i++ {
                        nxi := mr[i]
                        for j := 0; j <= i-1; j++ {
                                nxi = nxi + (-mx[i][j])*nx[j]
                        }
                        for j := i + 1; j < len(mx[i]); j++ {
                                nxi = nxi + (-mx[i][j])*x[j]
                        }
                        nxi = nxi / mx[i][i] // 迭代计算得到的下一个 xi 值
                        nx[i] = nxi
                }

                lc := make([]float64, 0) // 存储两次迭代结果之间的误差的集合
                for i := 0; i < len(x); i++ {
                        lc = append(lc, math.Abs(x[i]-nx[i]))
                }

                if max(lc) < c {
                        fmt.Printf("一共迭代 %d 次\n", count+1)
                        return nx, nil
                }
                x = nx
        }
        return nil, fmt.Errorf("超过最大迭代次数,未找到解")
}

测试函数:

func TestJacobi2(t *testing.T) {

        mx := [][]float64{{8.0, -3.0, 2.0}, {4.0, 11.0, -1.0}, {6.0, 3.0, 12.0}}
        mr := []float64{20.0, 33.0, 36.0}
        ret, err := Jacobi2(mx, mr, 100, 1e-20)
        if err != nil {
                log.Fatalln(err)
        }

        fmt.Printf("result: %v\n", ret)

}

测试结果如下:

$ go test -v
=== RUN   TestJacobi
一共迭代 39 次
result: [3 2 1]
--- PASS: TestJacobi (0.00s)
=== RUN   TestJacobi2
一共迭代 19 次
result: [3 2 1]
--- PASS: TestJacobi2 (0.00s)
PASS
ok      sample  0.009s

计算结果一样,但是迭代次数减少了很多。

原文地址:https://www.cnblogs.com/wang_yb/p/15744751.html