高斯消元法(模板)

#include<iostream>
#include<cstdio>
#include<cstring>
#include<algorithm>

using namespace std;

const int maxn=50;

int equ,var;    //行数,列数
int a[maxn][maxn];  //增广矩阵
int x[maxn];    //解集
bool free_x[maxn];  //标记是否是不确定的变元

void Debug(){
    int i,j;
    for(i=0;i<equ;i++){
        for(j=0;j<var+1;j++)
            printf("%d ",a[i][j]);
        printf("\n");
    }
    printf("\n");
}

int gcd(int a,int b){
    return b==0?a:gcd(b,a%b);
}

int lcm(int a,int b){
    return a/gcd(a,b)*b;    //先除后乘防溢出
}

// 高斯消元法解方程组(Gauss-Jordan elimination).(-2表示有浮点数解,但无整数解,
//-1表示无解,0表示唯一解,大于0表示无穷解,并返回自由变元的个数)
//有equ个方程,var个变元。增广矩阵行数为equ,分别为0到equ-1,列数为var+1,分别为0到var.

int Gauss(){
    int i,j,k;
    int max_row;    // 当前这列绝对值最大的行
    int col;        //当前处理的列
    int ta,tb;
    int LCM;
    int tmp;
    int free_x_num;
    int free_x_index;
    for(int i=0;i<=var;i++){
        x[i]=0;
        free_x[i]=true;
    }
    //转换为阶梯阵.
    col=0;      // 当前处理的列
    for(k=0;k<equ && col<var;k++,col++){    // 枚举当前处理的行.找到该col列元素绝对值最大的那行与第k行交换.(为了在除法时减小误差)
        max_row=k;
        for(i=k+1;i<equ;i++)
            if(abs(a[i][col])>abs(a[max_row][col]))
                max_row=i;
        if(max_row!=k){ // 与第k行交换
            for(j=k;j<var+1;j++)
                swap(a[k][j],a[max_row][j]);
        }
        if(a[k][col]==0){   // 说明该col列第k行以下全是0了,则处理当前行的下一列.
            k--;
            continue;
        }
        for(i=k+1;i<equ;i++){   // 枚举要删去的行.
            if(a[i][col]!=0){
                LCM=lcm(abs(a[i][col]),abs(a[k][col]));
                ta=LCM/abs(a[i][col]);
                tb=LCM/abs(a[k][col]);
                if(a[i][col]*a[k][col]<0)   //异号的情况是相加
                    tb=-tb;
                for(j=col;j<var+1;j++)
                    a[i][j]=a[i][j]*ta-a[k][j]*tb;
            }
        }
    }
    Debug();
    // 1. 无解的情况: 化简的增广阵中存在(0, 0, ..., a)这样的行(a != 0).   
    for(i=k;i<equ;i++)  // 对于无穷解来说,如果要判断哪些是自由变元,那么初等行变换中的交换就会影响,则要记录交换.
        if(a[i][col]!=0)
            return -1;
    // 2. 无穷解的情况: 在var * (var + 1)的增广阵中出现(0, 0, ..., 0)这样的行,即说明没有形成严格的上三角阵.
    // 且出现的行数即为自由变元的个数.
    if(k<var){
        for(i=k-1;i>=0;i--){    // 首先,自由变元有var - k个,即不确定的变元至少有var - k个.
            // 第i行一定不会是(0, 0, ..., 0)的情况,因为这样的行是在第k行到第equ行.
            // 同样,第i行一定不会是(0, 0, ..., a), a != 0的情况,这样的无解的.
            free_x_num=0;   // 用于判断该行中的不确定的变元的个数,如果超过1个,则无法求解,它们仍然为不确定的变元.
            for(j=0;j<var;j++)
                if(a[i][j]!=0 && free_x[j]){
                    free_x_num++;
                    free_x_index=j;
                }
            if(free_x_num>1)    // 无法求解出确定的变元.
                continue;
            tmp=a[i][var];  // 说明就只有一个不确定的变元free_index,那么可以求解出该变元,且该变元是确定的.
            for(j=0;j<var;j++)
                if(a[i][j]!=0 && j!=free_x_index)
                    tmp-=a[i][j]*x[j];
            x[free_x_index]=tmp/a[i][free_x_index]; // 求出该变元.
            free_x[free_x_index]=0; // 该变元是确定的.
        }
        return var-k;   // 自由变元有var - k个.
    }
    // 3. 唯一解的情况: 在var * (var + 1)的增广阵中形成严格的上三角阵.
    // 计算出Xn-1, Xn-2 ... X0.
    for(i=var-1;i>=0;i--){
        tmp=a[i][var];
        for(j=i+1;j<var;j++)
            if(a[i][j]!=0)
                tmp-=a[i][j]*x[j];
        if(tmp%a[i][i]!=0)  // 说明有浮点数解,但无整数解.
            return -2;
        x[i]=tmp/a[i][i];
    }
    return 0;
}

int main(){

    freopen("input.txt","r",stdin);

    while(~scanf("%d%d",&equ,&var)){
        memset(a,0,sizeof(a));
        for(int i=0;i<equ;i++)
            for(int j=0;j<var+1;j++)
                scanf("%d",&a[i][j]);
        int free_num=Gauss();
        if(free_num==-1)
            printf("无解\n");
        else if(free_num==-2)
            printf("有浮点数解,无整数解!\n");
        else if(free_num>0){
            printf("无穷多解! 自由变元个数为%d\n", free_num);
            for(int i=0;i<var;i++){
                if(free_x[i])
                    printf("x%d 是不确定的\n",i+1);
                else
                    printf("x%d: %d\n",i+1,x[i]);
            }
        }
        else{
            for(int i=0;i<var;i++)
                printf("x%d: %d\n", i + 1, x[i]);
        }
        printf("\n");
    }
    return 0;
}

例如:输入:

即:

4 4
1 -1 -2 -5 10
-2 7 6 -12 6
3 -2 -5 -17 31
-5 -2 9 27 -63

输出:

原文地址:https://www.cnblogs.com/jackge/p/3094143.html