[奇思异想]使用RabbitMQ实现定时任务

背景

  工作中经常会有定时任务的需求,常见的做法可以使用Timer、Quartz、Hangfire等组件,这次想尝试下新的思路,使用RabbitMQ死信队列的机制来实现定时任务,同时帮助再次了解RabbitMQ的死信队列。

交互流程

  

  1. 用户创建定时任务

  2. 往死信队列插入一条消息,并设置过期时间为首个任务执行时间

  3. 死信队列中的消息过期后,消息流向工作队列

  4. 任务执行消费者监听工作队列,工作队列向消费者推送消息

  5. 消费者查询数据库,读取任务信息

  6. 消费者确认任务有效(未被撤销),执行任务

  7. 消费者确认有下个任务,再往死信队列插入一条消息,并设置过期时间为任务执行时间

  8. 重复2-7的步骤,直到所有任务执行完成或任务撤销

环境准备

  请自行完成MongoDB和RabbitMQ的安装,Windows、Linux、Docker皆可,以下提供Windows的安装方法:

  MongoDB:https://docs.mongodb.com/manual/tutorial/install-mongodb-on-windows/

  RabbitMQ:https://www.rabbitmq.com/install-windows.html

核心代码

  1. (WebApi)创建任务,并根据设置创建子任务,把任务数据写入数据库

    var task = new Task
    {
        Name = form.Name,
        StartTime = form.StartTime,
        EndTime = form.EndTime,
        Interval = form.Interval,
        SubTasks = new List<SubTask>()
    };
    
    var startTime = task.StartTime;
    var endTime = task.EndTime;
    
    while ((endTime - startTime).TotalMinutes >= 0)
    {
        var sendTime = startTime;
        if (sendTime <= endTime && sendTime > DateTime.UtcNow)
        {
            task.SubTasks.Add(new SubTask { Id = ObjectId.GenerateNewId(), SendTime = sendTime });
        }
    
        startTime = startTime.AddMinutes(task.Interval);
    }
    
    await _mongoDbContext.Collection<Task>().InsertOneAsync(task);

  2. (WebApi)往死信队列中写入消息

    var timeFlag = task.SubTasks[0].SendTime.ToString("yyyy-MM-dd HH:mm:ssZ");
    var exchange = "Task";
    var queue = "Task";
    
    var index = 0;
    var pendingExchange = "PendingTask";
    var pendingQueue = $"PendingTask|Task:{task.Id}_{index}_{timeFlag}";
    
    using (var channel = _rabbitConnection.CreateModel())
    {
        channel.ExchangeDeclare(exchange, "direct", true);
        channel.QueueDeclare(queue, true, false, false);
        channel.QueueBind(queue, exchange, queue);
    
        var retryDic = new Dictionary<string, object>
        {
            {"x-dead-letter-exchange", exchange},
            {"x-dead-letter-routing-key", queue}
        };
    
        channel.ExchangeDeclare(pendingExchange, "direct", true);
        channel.QueueDeclare(pendingQueue, true, false, false, retryDic);
        channel.QueueBind(pendingQueue, pendingExchange, pendingQueue);
    
        var properties = channel.CreateBasicProperties();
        properties.Headers = new Dictionary<string, object>
        {
            ["index"] = index,
            ["id"] = task.Id.ToString(),
            ["sendtime"] = timeFlag
        };
    
        properties.Expiration = ((int)(task.SubTasks[0].SendTime - DateTime.UtcNow).TotalMilliseconds).ToString(CultureInfo.InvariantCulture);
        channel.BasicPublish(pendingExchange, pendingQueue, properties, Encoding.UTF8.GetBytes(string.Empty));
    }

  其中:

  PendingTask为死信队列Exchange,死信队列的队列名(Queue Name)会包含Task、index、timeFlag的信息,帮助跟踪队列和子任务,同时也起到唯一标识的作用。

  task.id为任务Id

  index为子任务下标

  timeFlag为子任务执行时间

  3. (消费者)处理消息

    var exchange = "Task";
    var queue = "Task";
    
    _channel.ExchangeDeclare(exchange, "direct", true);
    _channel.QueueDeclare(queue, true, false, false);
    _channel.QueueBind(queue, exchange, queue);
    
    var consumer = new EventingBasicConsumer(_channel);
   //监听处理 consumer.Received
+= (model, ea) => {
     //获取消息头信息
var index = (int)ea.BasicProperties.Headers["index"]; var id = (ea.BasicProperties.Headers["id"] as byte[]).BytesToString(); var timeFlag = (ea.BasicProperties.Headers["sendtime"] as byte[]).BytesToString();

   //删除临时死信队列 _channel.QueueDelete($
"PendingTask|Task:{id}_{index}_{timeFlag}", false, true); var taskId = new ObjectId(id); var task = _mongoDbContext.Collection<Task>().Find(n => n.Id == taskId).SingleOrDefault();

     //撤销或已完成的任务不执行
if (task == null || task.Status != TaskStatus.Normal) { _channel.BasicAck(ea.DeliveryTag, false); return; }
     //执行任务 _logger.LogInformation($
"[{DateTime.UtcNow}]执行任务...");
//设置子任务已完成 task.SubTasks[index].IsSent
= true; if (task.SubTasks.Count > index + 1) //还有未完成的子任务,把下个子任务的信息写入死信队列 { PublishPendingMsg(_channel, task, index + 1); } else { task.Status = TaskStatus.Finished; //所有子任务执行完毕,设置任务状态为完成 } _mongoDbContext.Collection<Task>().ReplaceOne(n => n.Id == taskId, task); //更新任务状态 _channel.BasicAck(ea.DeliveryTag, false); }; _channel.BasicConsume(queue, false, consumer);

  4. (WebApi)撤销任务,更新任务状态即可

    var taskId = new ObjectId(id);
    var task = await _mongoDbContext.Collection<Task>().Find(n => n.Id == taskId).SingleOrDefaultAsync();
    if (task == null)
    {
        return NotFound(new { message = "任务不存在!" });
    }
    
    task.Status = TaskStatus.Canceled;
    await _mongoDbContext.Collection<Task>().FindOneAndReplaceAsync(n => n.Id == taskId, task);

效果展示

   1. 先使用控制台把消费者启动起来。

  

  2. 创建任务

  启动WebApi,创建一个任务,开始时间为2019-07-16T07:55:00.000Z,结束时间为2019-07-16T07:59:00.000Z,执行时间间隔1分钟:

  

  任务与相应的子任务也写入了MongoDB,这里假设子任务可能是邮件发送任务:

  

     

  创建了一个临时死信队列,队列名称包含任务Id,子任务下标、以及子任务执行时间,并往其写入一条消息:

  

  3. 执行(子)任务

  从日志内容可以看出,(子)任务正常执行:

  

  子任务状态也标注为已发送

  

  同时也往消息队列写入了下一个子任务的消息:

  

  

  4. 撤销任务

   

  任务状态被置为已撤销:

  

  任务没再继续往下执行:

  

   

  消息队列中的临时队列被删除,消息也被消费完

  

源码地址

  https://github.com/ErikXu/rabbit-scheduler

原文地址:https://www.cnblogs.com/Erik_Xu/p/10631633.html